U toku redovnog fitosanitarnog pregleda pošiljki bilja pri uvozu, izvršeno je uzorkovanje sjemenskog krompira za laboratorijsku analizu kvaliteta i zdravstvene ispravnosti, a koju je izvršila JU „Poljoprivredni institut Republike Srpske“. U analiziranim uzorcima sjemenskog krompira utvrđeno je prisustvo regulisanog štetnog organizma „Fusarium sp.“ u procentima od 6% do 14% krtola, a dozvoljeni procenat je 1%.
S obzirom da je porijeklo zaraženih pošiljki iz država koje su ozbiljni proizvođači sjemenskog krompira u Evropi, može se uočiti da je u toku prošle godine u zemljama EU bilo problema sa proizvodnjom sjemenskog krompira. Imajući u vidu da je protok roba između entiteta slobodan, o zabrani uvoza zaraženih pošiljki obavijestili smo nadležnu federalnu inspekciju, a u cilju sprečavanja uvoza ovakvog sjemenskog krompira na graničnim prelazima Federacije Bosne i Hercegovine.
"Tržište sjemena u Republici Srpskoj je u potpunosti pod kontrolom inspekcije. Kvalitet sjemena poljoprivrednog bilja, sadnog materijala, đubriva i drugog poljoprivrednog repromaterijala je osnovni preduslov za postizanje visokih i kvalitetnih prinosa, zbog čega inspekcija vrši kontinuiran nadzor nad njegovim prometom kako prilikom uvoza, tako i u unutrašnjem prometu" navodi se u saopštenju Inspektorata RS, dostavljenom redakciji BUKA.
Kontrola se vrši kontinuirano i planski, u skladu sa potencijalnim i procjenjenim rizicima. Prilikom uvoza vrši se pregled pošiljke, dokumantacije koja prati pošiljku, te uzorkovanje za laboratorijsku analizu. U skladu sa procjenom rizika uzorkuju se proizvodi za koje je u prethodnim kontrolama utvrđena neka nepravilnost, proizvodi koji su specifični za pojedina godišnja doba, proizvodi za koje u zemljama regiona postoje izvjesni rizici ili su utvrđene nepravilnosti i slično. Na osnovu procjene rizika izrađuje se operativni plan uzorkovanja, kojim se identifikuju potencijalne nepravilnosti kod različitih vrsta proizvoda, te se analizama zahtijeva ispitivanje parametara koji predstavljaju najveći rizik kod određenog proizvoda.
Treba napomenuti da pošiljke koje uzorkuje fitosanitarna inspekcija ostaju na graničnim prelazima sve do momenta dobijanja laboratorijske analize.
Na osnivu rezultata rada možemo reći da je nadležna fitosanitarna inspekcija pravovremeno identifikovala potencijalni rizik, preventivno djelovala i preduzela neophodne mjere.
U 2016. godini prilikom uvoza fitosanitarna inspekcija je uzela 634 uzorka sjemena poljoprivrednog bilja, sadnog materijala, đubriva i drugog repromaterijala za laboratorijsko ispitivanje kvaliteta, prisustva GMO i prisustva štetnih organizama, koji su dostavljeni JU „Poljoprivredni institut Republike Srpske“ na analizu.
Na osnovu rezultata analiza za šest pošiljki utvrđeno je da ne odgovaraju propisanim parametrima kvaliteta, te je naložena mjera zabrane uvoza i vraćanja pošiljaocu, a riječ je o: dvije pošiljke sjemena kukuruza iz Srbije u količini od 14 tona, sjemenu boranije iz Srbije u količini od 0,3 tona, sjemenu pšenice iz Hrvatske u količini od 25 tona, sjemenu tritikalea iz Hrvatske u količini od 22,7 tona i jednoj pošiljci đubriva iz Srbije u količini od 25 tona.
Kao i prethodnih godina i u 2016. godini je vršeno sistematsko uzorkovanje sjemena koje je se prometuje u Republici Srpskoj. U toku proljetne i jesenje sjetvene sezone izvršeno je uzorkovanje sjemena u maloprodaji gdje je uzeto 37 uzoraka, različitih vrsta sjemena žita i povrća od različitih proizvođača. Kod pet uzoraka je utvrđeno da nisu ispunjavali propisane norme kvaliteta, te je naloženo uništavanje istih.
U skladu sa Programom posebnog nadzora karantinskih štetnih organizama na krompiru u BiH u 2016. godini fitosanitarna inspekcija je vršila uzorkovanje krompira iz distributivnih centara u Republici Srpskoj, i kod svih 45 uzetih uzoraka je utvrđeno da su ispravni.
Cilj rada fitosanitarne inspekcije je osigurati kvalitetno sjeme poljoprivrednog bilja koje se prometuje u Republici Srpskoj i koje poljoprivredni proizvođači koriste. Apelujemo na poljoprivredne proizvođače da poljoprivredni repromaterijal kupuju isključivo u registrovanim objektima, kod subjekata koji prometuju proizvode provjerenog kvaliteta, uredno deklarisane i označene.
