Za svoju viziju proslave Dana Evrope, Snežana i Željka osvojile su prvu nagradu na takmičenju EU info centra „Dan Evrope na vašem trgu“. U okviru takmičenja, građani BiH bili su pozvani da kažu kako bi oni voljeli obilježiti Dan Evrope u svom gradu. Pobjednice su nagradu donijele upravo u gradić koji nosi simboličan nadimak „Mala Evropa“, zbog velikog broja nacionalnih manjina koje tu žive u zajedništvu, miru i toleranciji.
Iako relativno mala površinom, opština Prnjavor izuzetno je bogata kulturnom baštinom. Još od kraja 19. vijeka, ovu teritoriju naseljavalo je 12 nacionalnih manjina. Uzajamno poštovanje i njegovanje raznolikosti vrijednosti su po kojima su stanovnici Prnjavora naširoko poznati.
Broj nacionalnih manjina znatno se smanjivao tokom godina i poslije niza ratnih sukoba, te ih danas ima pet koji aktivno učestvuju u društvenom životu opštine kroz različite organizacije i udruženja. Na ovaj način, pripadnici nacionalnih manjina njeguju svoju tradiciju na raznim festivalima, putem izdavačke djelatnosti, pjesmama i igrama u folklornim društvima, te brojnim projektima kojima se štiti njihova kulturna baština. Svaka nacionalna manjina ima zastupljenu svoju vjeronauku u školama, a omogućeno im je i da uče svoj jezik.
Osim što njeguju prijateljske odnose između sebe, ovih pet nacionalnih manjina uspješno održavaju kontakte sa matičnim zemljama kroz bratimljenje gradova u Poljskoj, Češkoj, Ukrajini i Italiji, a česte su i razmjene učenika srednjih škola, koji imaju priliku da provedu nekoliko dana u zemljama iz kojih su došli njihovih preci. Česi i Italijani jednom godišnje organizuju i tradicionalni maskenbal, koji je mladima posebno zanimljiv.
"Prnjavor kao sredina je idealan za promovisanje evropskih vrijednosti", kazala je Snežana Zorić, koja je vidjela konkurs na web stranici EU Info Centra u Sarajevu, u kojem se tražio najbolji scenarij proslave Dana Evrope na trgu. Poslala ga je prijateljici Željki i "u roku od nekoliko minuta" su osmislile nacrt i dogovorile se oko glavnih ideja svog projekta.
"Ideja koju smo željeli poslati u javnost je da smo mi Evropa, da živimo svoju raznolikost svakodnevno i da smo ponosni što imamo priliku da odrastamo u jednoj takvoj zajednici. Rasli smo zajedno i još kao dijete sam naučila da je nošnja koju obučemo za školsku priredbu jedina razlika između mene i drugara iz školskih klupa koji su se izjašnjavali kao pripadnici neke nacionalne manjine", kaže Snežana za Buku.
Dodaje da je Prnjavor bogata opština i da su željele da je promovišu u najljepšem svjetlu, što su ovom prilikom i uspjele.
"Nismo očekivale pobjedu, ali smo neizmjerno zahvalne svima koji su imali sluha za naše ideje", kaže Snežana.
Foto: Jelena Mitrić
Prema njihovoj zamisli, u četvrtak su se na centralnom trgu u Prnjavoru okupili predstavnici udruženja manjina, lokalne zajednice i vlasti, te predstavnici Evropske unije u BiH.
Pored predstavnika ukrajinske, italijanske, poljske, romske i češke nacionalne manjine, proslavi u Prnjavoru pridružili su se i predstavnici osam lokalnih start up-a, udruženja roditelja djece sa poteškoćama u razvoju Neven, Udruženja Tkanica i Banje Kulaši.
Predstavljen je i brend “Ukijeva čokoladna bajka”, koji priča o tome kako djeca sa poteškoćama u razvoju mogu pronaći svoj put i imati svoj biznis.
Poslane su i neke univerzalne poruke poput one djece vrtića Prnjavora – “Osmijeh je isti na svakom jeziku”, koja također svjedoči o toleranciji i suživotu „Male Evrope“.
Foto: Jelena Mitrić
Melvin Asin, šef Kooperacija u Delegaciji EU u BiH, kazao je da se u Evropskoj uniji slave upravo one vrijednosti zahvaljujući kojima je Prnjavor dobio nadimak Mala Evropa. "Stoga nisam iznenađen što pobjednici ovog takmičenja dolaze baš iz ovog grada“.
U razgovoru sa Melvinom Asinom, predstavnici poslovne zajednice Prnjavora dotakli su se problema sa kojima se suočavaju mali proizvođači kada je plasman njihovih proizvoda u pitanju, ali i prilika koje može pružiti regija Prnjavora. Neki od preduzetnika istakli su da je njihova zajednica poznata po gastronomiji, te da je hrana njihov brend i najjače kulturno naslijeđe.
Željka Vračević kaže da je ideja o učešću bila Snežanina, a scenarij i sva organizacija koja je uslijedila bila je njihov veliki, zajednički projekat u koji su uložile mnogo truda i vremena. Bilo im je potrebno mjesec dana da organizuje događaj koji će uključivati sve ono što su željele da prikažu.
"Svjesne smo bogatstva koje nacionalne manjine u našem kraju posjeduju, a i sama sam dijete mješovitog braka, naučena od malena da poštujem i uvažavam razlike. Kako je organizacija tekla, uskoro smo shvatile da mi kao opština posjedujemo toliko potencijala i da je svaki od njih jednako značajan za budućnost naše zajednice", kazala je Željka.
Snežana i Željka su u proslavu uključile i mališane iz vrtića, koji su iz svog ugla prikazali šta za njih Evropa predstavlja, te dnevni centar “Neven”, koji na teritoriji grada djeluje kao Udruženje roditelja djece sa poteškoćama u razvoju, a izuzetno su snažna i kreativna grupa, koja se u teškim uslovima bori za jedno bolje sutra.
"Mališani su imali predavanja u svojim vrtićima na temu Evrope, a simpatični odgovori koje smo dobile od njih bili su dodatna motivacija da im damo sav moguć prostor i sredstva da izraze svoju maštu", kazala je Željka za naš portal.
Zadovoljne su reakcijama učesnika i posjetilaca i kažu da je ovo samo jedan u nizu projekata koje imaju u planu sa ciljem promovisanja svoje opštine.
"Zaista smatram da ne postoje 'mali gradovi'. Naš grad je 24. maja bio najveći na svijetu", ponosna je Željka.
Pogledajte atmosferu sa proslave Dana Evrope u Prnjavoru:
