Foto: U.S. Department of Agriculture / Flickr.com
GMO se odnosi na mnogo širu oblast od primjene u poljoprivredi. Naučnici traže način da naprave genetski modifikovane bakterije i druge organizme, pa su tako oblikovali E. coli bakteriju tako da živi od sintetičke amino kiseline, koja ne postoji u prirodi, što bi moglo da ima primjenu u budućnosti.
Svi živi oblici života koriste iste četiri hemijske jedinice DNK predstavljene slovima A, C, T i G i generalno istih 20 amino kiselina, gradivnih blokova proteina.
Tri slova u DNK nizu, kodon, ukazuje ćeliji koju amino kiselinu da koristi u proizvodnji proteina. CTT, na primer, specijalizovan je za leucin, a GTA valin.
Tri kodona, s druge strane, “govore” ćeliji kada treba da prestane sa izgradnjom proteina.
Istraživači su pokušavali da pomenute prirodne aminokiseline zamijene vještačkim, još u samim počecima genetskog inženjeringa sedamdesetih godina.
“Još smo u ranim fazama, gledano sa biotehnološke perspektive”, objašnjava vođa projekta Faren Ajzak, bioinženjer Jejl univerziteta.
Jedan od njegovih kolega, Džordž Čurč dodaje: “Trenutno pokušavamo da neke bakterije učinimo zavisnim od nutrijenata koji ne potiču iz prirode. Time bismo dobili, ne samo polusintetički organizam, nego i otkrili načine da ih učinimo korisnim”.
“Pretpostavljam da ćemo ubuduće raditi na usmjeravanju ćelija biljaka i životinja, a možda i cijelih organizama”.
Biljne genome je mnogo teže modifikovati, jer imaju više gena od bakterija. Ipak, Čurč kaže da je to vjerovatno izvodljivo.
“Kritičari GMO žele da genetsko modifikovanje ostane izolovano. Zato su nam potrebni sigurnosni okviri i dokaz da bakterije koje ćemo modifikovati ne mogu da pobjeći”, kaže on.
Naučnici se nadaju da bi im takve bakterije jednog dana mogle pomoći da se bore protiv zagađenja u prirodi, ali još nije poznato da li će i kada ikada naći svoju primjenu.
