Bitno je napomenuti da je vladajuća koalicija bez podrške opozicije usvojila ove zaključke.
Inače, na temu "Ustavni položaj RS i zaštita njenih interesa na nivou zajedničkih institucija BiH" u svojeno je osam zaključaka koje je predložila vladajuća koalicija, dok su prijedlozi zaključaka opozicije glatko odbijeni. Upravo zbog formulacije zaključaka opozicioni poslanici NDP, SDS i PDP-a nisu prisustvovali glasanju.
Skupštinska većina je od predstavnika RS u institucijama BiH zatražila da ostvaruju neposrednu komunikaciju sa institucijama RS i da prije usvajanja odluka i zakonskih rješenja obavezno zatraže mišljenje nadležnih odbora parlamenta RS o pitanjima koja su od interesa za RS.
Šta kaže analitika?
Analitičari tvrde da je posebna sjednica bila pokušaj diskvalifikacije stranaka iz RS koje dijele vlast na nivou BiH, uz želju da dodje do prekompozicije koalicije na državnom nivou.
Politički analitičar Stevan Salatić za BUKU kaže da je Sjednica NSRS o radu predstavnika iz Republike Srpske u Sarajevu pretvorena u političku arenu međusobnih optuživanja i borbe za naklonost biračkog tijela.
(Stevan Salatić)
Zaključci koji su doneseni na sjednici, po njemu, neće imati nikakav konkretan politički epilog jer zaključak kao pravni akt ima isključivo deklaratorni, neobavezujući pravni karakter:
"Posebna sjednica NSRS o radu predstavnika iz Republike Srpske u Savjetu ministara pravi je primjer demokratskog nasilja koji jedna politička grupacija provodi nad drugom. Iako je razlika u glasovima a kasnije i u mandatima bila veoma mala na prošlim Opštim izborima, vladajuća koalicija je napravila strategiju zaklanjanja za institucije Republike Srpske a političke stavove koji su isključivo stavovi nekolicine – političke koalicije SNSD-DNS-SP - prikazjuju kao stavove cijele Republike Srpske. Na tom fonu, imamo zloupotrebu institucija a u ovom slučaju zloupotrebu Narodne skupštine Republike Srpske kao najvišeg zakonodavnog organa u Republici Srpskoj za isključivo partikularne interese", zaključuje Salatić.
Profesor javnog mnjenja Mladen Milosavljević, izjavio je za RSE:
"Ionako loši odnosi vlasti i opozicije u Republici Srpskoj dodatno su eskalirali naročito nakon usvajanja zaključka na posebnoj sjednici Narodne skupštine kojim se entitetska Vlada obavezuje da u roku, ne dužem od 90 dana, dostavi prijedlog izmjena i dopuna Krivičnog zakona Republike Srpske kojima bi bila utvrđena odgovornost za neovlašteni prenos nadležnosti na državni nivo, odnosno uzurpiranje entitetskih nadležnosti od institucija BiH. To je bio direktan pokušaj obračuna sa opozicijom"
“Vladajuća koalicija, a prije svega SNSD na čelu sa Miloradom Dodikom, i dalje potajno priželjkuje smjenu Saveza za promjene sa vlasti na nivou BiH, i ne želi da se odrekne takve jedne mogućnosti. Umjesto da se raspravlja o nezakonitom uzimanju kredita, o prevelikom zaduživanju i drugim suštinskim problemima u RS, vladajuća struktura želi skrenuti pažnju na druge stvari kao što je to odnos između RS i nivoa BiH. Zbog toga je, takođe, organizovano ovo skupštinsko zasijedanje kao jedna vrsta obračuna sa opozicijom. S obzirom da se bliže i lokalni izbori, I vladajućoj strukturi nimalo nije nevažno kakav status ima Savez za promjene među biračima u RS.”- ističe za RSE Mirosavljević.
Politikolog Vlade Simović kaže za RSE da je legitimno da Narodna skupština može tražiti poštovanje stavova iz RS. Istovremeno je poptuno legitimno i da poslanici iz RS-a u Parlamentu BiH ne moraju da ih prihvate. No po njemu bi se eventualne izmjene entitetskog Krivičnog zakona kosile i sa ustavnim uređenjem BiH.
(Vlade Simović)
“Poslanici u državnom parlamentu su birani po modelu slobodnog mandata i oni se ponašaju kako oni misle da je potrebno i kako to zahtijevaju njihovi stranački i lični interesi. Jedini koji mogu da sankcioništu njihovo ponašanje jesu birači na sljedećim opštim izborima. Isto tako, nije obavezno da Skupština BiH ili Predstavnički dom odgovaraju Narodnoj skupštini RS. Ustavom to nije tako definisano. Čak Predstavnički dom je više tijelo od Narodne skupštine. Ovde postoji supremacija državnog nad entitetskim ustavima, a samim tim i supremacija parlamenata na državnom nivou u odnosu na entitetske jer oni na državnom nivou imaju mogućnost da donestu Ustav BiH kojim bi moglo da se promijeni i faktičko stanje u ustavima entiteta. Znači oni imaju kao tijelo zakonodavno veću nadležnost nego entiteti zato što mogu najdirektnije da odlučuju o Ustavu.” – rekao je ta RSE Simović
O čemu priča politka?
Potpredsjednik Partije demokratskog progresa Branislav Borenović kaže za BUKU da zaključci vlasti pokazuju da sa njima više nema razgovora nego da takvu vlast treba mijenjati:
"Šizofreni stavovi pokazuju da je ova vlast potpuno izgubila razum i da je postala teret koji se mora skloniti. Meni ovo ide ka vanrednim izborima, jer ne vidim da će biti moguce praviti bilo kakav normalan politicki dijalog sa autističnim strankama. Ovakvo ponašanje otvara prostor i za ne samo čvršću parlamentarnu, nego i za vanparlamentarnu borbu, pa i izlazak na ulicu kao demokratsku neophodnost iskazivanja nezadovoljstva."
Lider NDP-a Dragan Čavić najavio je zbog zaključaka i mogućnost borbe protiv vlasti i mimo skupštinskih klupa:
“Vi više ne zaslužujete da se čovjek sa vama parlamentarno i demokratski bori, nego ovim moram da vam najavim da ću ja biti jedan od zagovornika vanparlamentarne borbe protiv aparthejda i progona političkih neistomišljenika.Ovo je najveća sramota koja se mogla pojaviti u ovim zaključcima Narodne skupštine.” – riječi su Čavića.
Ministar vanjske trgovine i ekonomskih odnosa BiH Mirko Šarović takođe je upozorio na štetne efekte posebne sjednice direktno se obraćajući entitetskoj premijerki Željki Cvijanović:
“Uvažena premijerko, ja mislim da Vi morate da radite više. Nemojte da Vam priča o izdajnicima bude alibi za loše rezultate Vlade RS. Organizovanje ove sjednice je loša ideja, I dalje će pogoršati naše odnose. Još više se bojim poteza koji se, možda, planiraju u narednim sedmicama. I dobro razmislite o tim potezima."
Željka Cvijanović: Izmišljene i neizmišljene priče
Vladajuća koalicija je usvajanje zaključaka obrazložila time da predstavnici Saveza za promjene nisu dali jasan odgovor ni na jednu od 34 zamjerke na njihovo djelovanje a kojim se kako se tvrdi krše nadležnosti i prava Republike Srpske,.entitetska premijerka Željka Cvijanović.
“Ovdje se nalaze stvari koje itekako diraju RS, njene institucije, njene građane. Ovo nisu izmišljene priče.”- istakla je Cvijanovićeva.
Predsjednik NDP-a Dragan Čavić tvrdi da parlamentarna većina stranaka na vlasti uvodi politiku političkog aparthejda u Republici Srpskoj i da na ovo opozicija može odgovoriti samo na jedan način - vanparlamentarnom borbom.
Koalicija zla
Ovim zaključkom, vladajuća koalicija u Narodnoj skupštini ozvaničila je progon svim svojim neistomišljenicima, smatra Čavić.
"Skupštinska većina je ustvari potvrdila da u Republici Srpskoj postoji jedna koalicija zla koju čine šefovi stranaka SNSD, DNS, SP i Kluba koji se odvojio od SDS-a i ta koalicija namerava da u narednim mjesecima iskoristi sve instrumente majorizacijom većine i zakonskim rješenjima da se obračuna sa svojim neistomišljenicima", kaže Čavić.
Ovim zaključcima utvrđeno da je glavni autoritet u Republici Srpskoj za ocjenu ustavnog zakonitog ponašanja Vlada Republike Srpske koja se iz dana u dan ponaša i nezakonito i neustavno, kaže Čavić.
"Vlada koja štiti odbjegle kriminalce iz Republike Srpske pa im daje medijski prostor u režimskim medijima da pljuju i blate opoziciju. Vlada u kojoj su najviši rukovodioci njihovih političkih partija direktno upleteni u razne afere. Vlada koja ima na svakoj sjednici Narodne skupštine Republike Srpske bar po jedan zakon koji je proglašen od strane Ustavnog suda drznula se da okvalifikuje sa jučerašnjom raspravom da predstavnici Saveza za promjene rade nezakonito i neustavno, pri tome ne dajući nijedan validan dokaz o tome koji je član zakona ili ustava prekršen", rekao je Čavić.
Čavić tvrdi da je ovom sjednicom pokazano da borba argumentima ne znači ništa i da je parlamentarna politička borba u Republici Srpskoj postala besmislena.
"Parlamentarna većina stranaka na vlasti uvode politiku političkog aparthejda u Republici Srpskoj. Podjele u kojima osnovni kantar za mjerenje patriotizma u rukama drži Željka Cvijanović i Milorad Dodik, Petar Đokić, Marko Pavić i Nenad Stevandić. Taj kantar koji oni drže niti zaslužuju niti oni imaju snage, ljudski, moralni i politički kapacitet da taj kantar nose. Na ovo opozicija može odgovoriti samo na jedan način - vanparlamentarnom borbom", rekao je Čavić.
Lider NDP-a je rekao da će tražiti od svojih koalicionih partnera da se izjasne o prijedlogu da nastave borbu protiv ove vlasti van parlamenta, što podrazumijeva i okupljanje građana Republike Srpske nezadovoljnih aktulenom vlašću.
Umjesto zaključka
Analitičari procjenjuju da trenutni odnos dva sukobljena bloka, SNSD-a sa koalicionim partnerima i Saveza za promjene, neće moći izazvati neke veće posljedice u funkcionisanju institucija. Odnosi su zategnuti još od posljednjih izbora, a žestok verbalni rat će, očigledno je, puniti novinske stupce najmanje do lokalnih izbora u BiH iduće godine.
Politički analitičar Stevan Salatić u izjavi za BUKU tvrdi da iz ove pat -pozicije na relaciji pozicija – opozicija u Republici Srpskoj teško da ima izlaza sve do narednih Opštih izbora 2018.godine. Politička polarizacija je, po njemu, jasno napravljena a politički front jasnije odredjen nego ikad.
"Grupacija oko SNSD-a se uspješno zaklanja za institucije Republike Srpske dok se Savez za promjene “nemedijski” koristi institucijama na državnom nivou (blokiranje kreditnog aranžmana i sl.) dok u medijima nastupaju isključivo kao politička grupacija. I u jednom i u drugom slučaju imamo zloupotrebu institucija sistema za isključivo partikularne partijske interese mada se mora istaći da vladajuće partije u Republici Srpskoj to rade mnogo češće, na mnogo perfidniji način i konstantno (priče o izdajnicima u NSRS, plasiranje dezinformacija građanima i sl.).", zaključuje za BUKU Salatić.
