Ekološka priča još nije dospjela u fokus javnosti u BiH, iako je naš region po svim pokazateljima sa najzagađenijim zrakom u Evropi. Međutim i kako bi dospjela kad mi po staroj navici nikad ne pričamo o realnim problemima, a oni su tu iza ćoška, spremaju se da nas lupe ko glavi. Sigurno ste već svi čuli ponešto o Anglo-Australijskoj multinacionalnoj korporaciji pod nazivom Rio Tinto koja se bavi rudarenjem raznih metala. Radi se o drugoj po veličini korporaciji na svijetu koja se bavi ovim poslovima, i koja godišnje obrne preko 44 milijarde dolara(BDP BiH 22 milijarde). Sigurno ste i čuli za aktivnosti pomenute kompanije u Srbiji tačnije u okolini Loznice gdje planira da se vrši iskopavanje litijuma, kako ga još nazivaju i bjelim zlatom. Litijum ima široku primjenu ali se njegova eksplatacija danas vrši prvenstveno jer je potreban za proizvidnju baterija.
Problem se javlja kada se dođemo do načina na koji se eksploatiše litijum iz zemljišta. Da bi se izvršilo koncentrovanje i ekstrakcija u tom procesu se vrši dodavanje kiselina, što za posljedicu ima stvaranje ogromnih količina otpadnih voda i otrovne šljake. Otpadne vode mogu da dospiju do rijeka i podzemnih voda i na taj način zatruju pijaću vodu i na udaljenim mjestima. Milioni kubika otrovne šljake ostavljaju se na milost i nemilost vremenskim uslovima, tako da prije ili kasnije zagađenje dospijeva u tlo.
Na područiju BiH se već odavno vrše razna ispitivanja zemljišta. Uglavnom su to do sada bile firme koje su se interesovale za stare rudnike i njihovo ponovo pokretanje. Da li su pod plaštom tih istraživanja došli do još nekih njima zanimljivih saznanja? Lykos Metals Limited je firma osnovana ove godine i pojavila se na Australijskoj berzi (osnivački kapital 12 miliona dolara). Kako je naznačeno radi se o firmi koja pruža usluge istraživanja tla u potrazi za niklom, bakrom, zlatom, srebrom i litijumom. Trenutno ova firma preko svoje ispostave pod imenom „Medeni brijeg“ iz Bijeljine ima aktivnosti istraživanja tla na tri lokacije u Republici Srpskoj. Sinjakovo kod Mrkonjic Grada, na područiju Opštine Čajniče i na područiju Opštine Petrovo. Pomenuta firma ima odobrenje za svoje aktivnosti od Ministarstva rudarstva i energetike, što je potvrdio i ministar Petar Đokić. Prema poslednjih saznanjima aktivnosti istraživanja bi trebale da se završe do trećeg mjeseca sledeće 2022 godine. Da bi došlo do moguće eksploatacije ruda na ovim lokacijama potrebno je još 5-10 godina, međutim da li je ovo uvod u ono što se uveliko dešava u Srbiji? Da li je u BiH već pronađen medeni brijeg sa bjelim zlatom.
„Pošto u Njemačkoj ima više litijuma nego u Srbiji, predlažem da se u Srbiji napravi fabrika baterija za automobile, a da se litijum kopa u Njemačkoj“ rekao je u svom tvitu Miroslav Aleksić političar iz Narodne strane. Simpatičan tvit, pokupio je dosta lajkova i retvitova ali to nije realna priča, to je dobra pošalica za kafansko društvo.
Slično nešto je pričao u svom „predavanju“ Aleksandar Vučić, obrativši se svojim glasačima, obećavao je sve od baterije do električnog automobila, samo se čeka da taj rudnik litijuma počne sa radom. Kao što se i Afrika obogatila od ruda, nafte i dijamanata tako će i Srbija od litijuma. Kolonija nikad ne može da profitira i uživa u sopstvenom bogatstvu, kolonizator je taj koji kupi benefite. Naravno uvod u cjelokupnu priču je bio, da je prošla vlast započela čitav projekat i da njegova desetogodišnja vlast nema veze sa tim, i to mi je jasan pokazatelj da će posljedice eksploatacije 135 miliona tona litijuma biti strašne. Inače bi Vučić večeras umjesto ovog predavanja, organizovao sebi dodjelu nekog ordena što je Rio Tinto doveo u Srbiju.
Čini se da bi dobar dio Ex Yu prostora mogao biti doznačen za žrtvovanje( ekološko uništenje i pretvaranje u deponiju) u budućnosti, zarad ugodnog i ekološki čistijeg života na drugom kraju planete. Depopulacija, nizak životni standard, jadni državni sistemi, korupcionaške vlasti idu u korist onima koji imaju ovu namjeru. Ekološki imperijalizam je u svom začetku, a glavni adut i opravdanje će mu biti napredak i očuvanje civilizacije i planete.
